امروزه با مشکلات و تغییراتی بسیاری در زندگی روزمره انسان ها مواجه هستیم و این مشکلات به عواملی همچون پیشرفت تکنولوژی ، ورود فناوری های روز و همچنین زندگی مدرن مربوط است . برای رویارویی با این مشکلات و برطرف کردن مشکلات روزمره نیازمند مهارت هستیم ، مهارت هایی که به انسان کمک کند تا بتواند با تغییرات به وجود آمده کنار بیاید .
در جوامع امروزی مهارت های زندگی به دلیل تغییرات تکنولوژی و پیشرفت زندگی بیشتر از همیشه حس می شود . از جمله این مهارت ها می توان به توانایی برقراری ارتباط تاثیر گذار با دیگران ، افزایش بهداشت روانی افراد جامعه ، تلاش برای افزایش رفتاری های سلامتی و همچنین افزایش سلامت اشاره کرد .
برای پیشگیری از آسیب های روانی ، اجتماعی جامعه مثل خشونت های اجتماعی یا خانگی ، کودک آزاری ، روی آوردن به مواد مخدر یا الکل ، بیماری های خطرناک ، خودکشی و موارد مشابه آن می توان از مهارت های زندگی استفاده کرد و همچنین سلامت روانی جامعه را ارتقا داد .
نکته مهم آموزش مهارت های زندگی است که یک بخش مهم برای حل کردن مشکلات جامعه است ؛ در ادامه به تعریف مهارت های زندگی توسط سازمان جهانی بهداشت و یونیسف می پردازیم .
سازمان بهداشت جهانی و یونیسف برای مهارت هایی که هر انسانی در زندگی نیاز دارند ، تعاریفی را بیان کرده اند که در ادامه آن ها را بیان خواهیم کرد .
مهارت های زندگی به معنای سازگاری فرد با مشکلات ، تغییرات و چالش های پیش آمده و همچنین توانایی سازگاری با جامعه و انجام رفتار های مثبت و کارآمد .
طبق تعریف یونیسف مهارت های زندگی به 3 دسته تقسیم شده اند . دسته اول مهارت های اجتماعی است که به فرهنگ و ارزش های اجتماعی وابسته است مانند خودشناسی ، همراهی و همدلی کردن . دسته دوم مهارت های که در موقعیت های حساس مورد استفاده قرار می گیرند مانند رفتار با تدبیر ، قدرت حل مشکل و گفتگو ؛ مهارت سوم نیز مهارت هایی هستند که در زندگی کاربرد فراوان دارد مانند مهارت پرهیز از اشتباه .
در سال 2004 نیز سازمان جهانی بهداشت تصمیم به طبقه بندی مهارت های ده گانه زندگی کرد که این تقسیم بندی شامل مواردی همچون مهارت تصمیم گیری ، مهارت ارتباط با دیگران و مهارت مدیریت فردی است که در ادامه به توضیح آن می پردازیم .
1 - مهارت تصمیم گیری
در این مهارت فرد به این نتیجه می رسد که ارزش های دیگران و خود می تواند بر تصمیم او تاثیر گذار باشد ؛ در نتیجه فرد سعی می کند اطلاعات مختلفی در مورد ارزش های دیگران و خود جمع آموری کند ، اطلاعات جمع آوری شده را ارزیابی کند و در نتیجه با بررسی نهایی نتایج تصمیم بگیرید .
2 - مهارت ارتباط با دیگران
برقراری ارتباط با دیگران و روابط اجتماعی از جمله مهارت هایی هستند که با قدرت بیان و پیام های غیر لفظی ، قدرت بیان کردن احساسات ، گوش کردن به صحبت های دیگران و همفکری با آن ها ارتباط دارند ؛ این مهارت ها باعث تقویت زندگی اجتماعی و شایستگی اجتماعی شده و در نتیجه باعث تشکیل زندگی اجتماعی سالم می شود .
لازم به ذکر است مهارت های خودداری و قبول نکردن درخواست های دیگران ، توانایی برقراری ارتباط با دیگران ، مهارت رفتار جرات مندانه ، همدلی و همراهی کردن با دیگران ، مهارت گوش دادن به صحبت های دیگران ، درک خواسته های دیگران ، ارتباط و کمک به دیگران ، مهارت شرکت در گروه و توانایی احترام به دیگران نیز در این دسته قرار دارد .
همچنین می توان گفت مهارت هایی که به فرد کمک می کند تا تعارضات بین فردی را حل کند نیز در دسته مهارت فردی قرار می گیرد .
3 - مهارت مدیریت فردی
مهارت های فردی باعث می شود هسته کنترل درونی رشد کند و به همین دلیل فرد می تواند بر محیط اطراف خود تاثیر بگذارد و تغییر ایجاد کند . مهارت هایی مانند آشنایی با ارزش های خود ، روش های تفکر مثبت ، توانایی تعیین اهداف ، شناخت خود ، توانایی مدیریت کردن زمان ، کنترل استرس و آرام سازی از جمله مهارت های فردی هستند .
بیشتر بخوانید: چه مهارت هایی قبل از ازدواج باید داشته باشید
سازمان بهداشت جهانی پس از دسته بندی مهارت های زندگی ؛ در سال 1993 ده مهارت اصلی زندگی را معرفی کرد که این ده مهارت از طرف یونیسف و یونسکو نیز تایید شدند . در ادامه مقاله ده مهارت اصلی زندگی را نام می بریم .
1 - مهارت مقابله با احساسات هیجانی
همه انسان ها دارای هیجاناتی هستند که برای گذراندن زندگی به آن نیاز دارند هیجاناتی از جمله ترس ، خشم ، نفرت ، شادی و ... ، در این مهارت ، انسان ها با هیجانات خود آشنا می شوند ، تاثیر این هیجانات را بر رفتار خود می بینند و همچنین توانایی سرکوب کردن هیجان های منفی مانند خشم و نفرت را یاد می گیرند .
2 - مهارت خلاقانه فکر کردن
در این نوع مهارت ، افراد به گونه ای خلاقانه فکر می کنند که شیوه ای متفاوت و مختص خودشان را در پیش می گیرند و همچنین راه حل های که خاص خودشان هستند را بدست می آورند . مهارت فکر کردن زمینه تمامی مهارت های دیگر است و البته می توان گفت خلاقانه فکرکردن یک مهارت سازنده و کارآمد است .
3 - مهارت زیر پا گذاشتن استرس
استرس انواع مختلفی دارد ، استرس تکرار شونده نوعی استرس است که فشار کمتری به فرد وارد می کند زیرا فرد با آن در گذشته روبرو شده است ، نوع دیگر استرس ، تجمعی است که موارد مختلفی در کنار هم باعث استرس می شوند . در این نوع مهارت فرد یاد می گیرد چگونه با عوامل مختلف استرس و فشارها مقابله کند .
4 - مهارت برقراری ارتباط و حفظ آن
مهارت ارتباط با دیگران نیازمند خودآگاهی هست ، فرد ابتدا باید با سبک ارتباطی خویش آشنا شود و سپس بعد از آن می تواند ارتباطی مثبت با دیگران داشته باشد . این نوع مهارت بیشتر اشاره به ارتباط با افراد خانواده دارد .
5 - مهارت خود شناسی
در این نوع مهارت فرد با خواسته ها ، عواطف ، نیازها ، نقاط ضعف و .. خود آشنا می شود و به همین دلیل می آموزد که چه شرایطی برای او استرس زا و چه شرایطی برای او کارآمد است .
6 - مهارت ارزیابی راه حل مسئله
افراد هنگام برخورد با یک مسئله آن را مانند یک مشکل می بینند به همین دلیل حل مسئله را برای خود دشوار تصور می کنند در نتیجه در این نوع مهارت برای حل مسئله ابتدا باید مسئله را تعریف کرد و راه حل های موجود برای حل کردن آن را ارزیابی کرد و سپس بهترین گزینه را انتخاب کرد .
7 - توانایی ارتباط با دیگران
همانطور که می دانید ارتباط لازمه زندگی اجتماعی است که باعث می شود انسان ها با یکدیگر ارتباط برقرار کنند ؛ در این نوع فرد می تواند احساسات خود را به دیگران منتقل کند در نتیجه نیازها و خواسته های خود را بیان کند .
8 - مهارت تصمیم گیری
در این نوع مهارت افراد یاد می گیرند که بهترین راه حل ممکن را انتخاب کنند در نتیجه با مراحل تصمیم گیری ، با واژه تصمیم گیری ، دلایل مهم بودن تصمیم گیری و انواع آن آشنا می شوند .
9 - مهارت تفکر نقاد
تفکر نقاد به معنی تفکر در تفکر است . یعنی فرد پیش از آنکه نظرات دیگران را قبول کند با اطلاعات و تجارب خود ، اطلاعات مجازی ، تجربه های دیگران و ... نظرات دیگران را تحلیل می کند .
10 - مهارت همدلی کردن
یکی از راه های ارتباط با دیگران توانایی همدلی کردن با دیگران است که در این نوع مهارت فرد می آموزد چگونه می تواند به پای حرف های دیگران بنشیند ، احساسات و عواطف آن ها را درک کند .
در ادامه بخوانید : مهارت زندگی چیست
تمامی انسان ها زمانی که تازه متولد می شوند به دلیل ناتوانی و ضعف نمی توانند از خودشان مراقبت کنند در نتیجه به مراقبت والدین نیاز دارند پس اگر این مراقبت و حمایت از کودک به درستی انجام نشود کودک در تمامی مراحل زندگی دچار مشکل می شود .
کودکانی که از حمایت والدین برخوردار نیستند ، والدین آن ها بدرفتاری می کنند ، به نیازهایشان اهمیت نمی دهند ، در نتیجه آن ها مورد آزار و اذیت قرار می گیرند . این کودکان در آینده دچار مشکلاتی از جمله کمبود اعتماد به نفس ، از جنبه های مختلفی همچون اجتماعی ، فردی و معنوی رشد و پیشرفت ندارند .
کودکانی که مورد آزار و اذیت والدین قرار گرفته اند یا از آن ها حمایتی نشده است ممکن است در بزرگسالی نیز مشکلات فراوانی را داشته باشند و همچنین نتوانند در زندگی نقش موثری داشته باشند .
هرگونه پرخاشگری فیزیکی که والدین یا اطرافیان با کودک می کنند ، بی توجهی به احساسات کودکان ، سوء استفاده های جنسی از طریق اقوام یا والدین ، غفلت و بی توجهی به نیازهای کودکان کودک آزاری نامیده می شود که عواقبی از جمله اختلال در رشد و سلامت او و همچنین مشکلات اجتماعی در زمینه پذیرش مسئولیت ، برقراری ارتباط با دیگران ، اعتماد و قدرت دارد .
کودکان ممکن است به دو صورت پنهانی و آشکار مورد آزار و اذیت قرار گیرند و در هر دو حالت باعث می شود کودکان در زندگی شخصی و اجتماعی دچار مشکل شوند . که در ادامه مقاله قصد داریم به چند مثال از هر کدام کودک آزاری اشاره کنیم .
در کودک آزاری مخفی ؛ والدین در خفا و پنهانی کودک خود را مورد آزار و اذیت قرار می دهند به طور مثال او را در خانه یا در جاهای تاریک که کودک از آن جا می ترسد حبس می کنند ، گاه به کودک غذا نمی دهند ، مانع رفتن کودک به مدرسه می شوند و ...
در کودک آزاری آشکار ؛ والدین از تنبیه های بدنی و جسمی استفاده می کنند که نشانه های آن تا زمانی دیده می شود یا گاه دست به تجاوز کودک می زنند .
کودک آزاری در تمامی جوامع دیده می شود و متاسفانه خانواده ها به شکل های مختلف کودکان خود را مورد آزار و اذیت قرار می دهند که در ادامه انواع کودک آزاری را بیان خواهیم کرد .
بسیاری از خانوده ها رفتاری با کودک خود انجام می دهند که متوجه نیستند رفتار آن ها موجب آزار و اذیت کودک می شود ؛ این رفتار ها ممکن است از روی عمد یا غیر عمد انجام شود اما به هر حال نوعی کودک آزاری محسوب می شود . این نوع رفتار هم در خانواده های ضعیف جامعه و هم در خانوده های مرفه دیده می شود .
مواردی همچون ترساندن کودک به عمد یا غیر عمد ، تحقیر و سرزنش خانواده ، تهدید کودک ، کنترل بسیار بالایی روی کودک داشتن ، مسخره کردن کودک ، بی تواجهی به نیاز های کودک و خواسته هایش در نتیجه فراهم نکردن آن ها ، سپر بلا کردن کودک و ... کودک آزاری عاطفی محسوب می شود .
کودکان آزار دیده در آینده دچار مشکلاتی یادگیری ، رفتاری ، فکری و عاطفی در کودک می شود که البته لازم به ذکر است خانواده ها ، فرزند اول و همچنین دختران را بیشتر از پسران مورد آزار و اذیت قرار می دهند .
گاهی کودکانی را می بینیم که از لحاظ جسمانی به آن ها آسیب وارد شده است ؛ آسیب هایی همچون کبودی در اعضای مختلف بدن ، شکستگی دست ، پا و یا دیگر اعضای بدن ، مشکلات سر یا حتی وجود زخم در بدن آن ها ؛ می توان گفت این کودکان مورد کودک آزاری جسمی قرار گرفته اند . که اغلب این آسیب برای مدت طولانی دوام ندارند .
کودکانی که مورد آزار جسمی قرار گرفته اند حس های مختلفی به والدین خود پیدا می کنند ؛ آن ها از والدین خود متنفر می شوند ، حس انتقام گرفتن و تلافی کردن نسبت به خانوده خود پیدا می کنند ، حس خشم و عصبانیت نسبت به والدین خود دارند همچنین خود این کودکان در آینده دچار مشکلاتی همچون کمبود اعتماد به نفس و ترس می شوند .
نوع دیگر کودک آزاری ، کودک آزاری جنسی است که ممکن است کودک در معرض آن قرار بگیرد ، کودک آزاری جنسی یعنی ارتباط نامشروع بین کودک و بزرگسال به طوری که کودک را مورد آزار و اذیت فراوان قرار می دهند . این نوع کودک آزاری می تواند شامل مجبور کردن کودک به روسپی گری ، نشان دادن فیلم های جنسی و مستهجن به کودک .
نشان دادن آلت تناسلی بزرگسالان به کودک یا دیدن آلت تناسلی کودکان ، تجاوز و سلطه گری جنسی به کودک نیز از موارد کودک آزاری جنسی به شمار می آید .
در طی روز بسیاری از کودکان را در سطح شهر می بینیم که در حالت گدایی کردن ، کار کردن ، کارهایی که برای سن آن ها زود است ، به اجبار کار کردن ؛ هستند . این کودکان زیر فشار کودک آزاری اقتصادی هستند . خانواده یا دیگران از این کودکان در جهت کسب درآمد استفاده می کنند .
گاه خانواده ها به دلایل نداشتن فرهنگ وآگاهی از حقوق و نیازهای کودکان ؛ نیازهایی همچون نیاز اقتصادی ، عاطفی و ... از کودک خود غافل می شوند ، نیاز ها و خواسته هایش را برطرف نمی کنند و به او بی توجهی می کنند . که این کودک آزاری شامل سه دسته عاطفی ، آموزشی و جسمانی می شود که در ادامه توضیح خواهیم داد .
1 - در بی توجهی عاطفی ؛والدین محبت خود را از کودک دریغ می کنند ، همسر خود را تشویق به آزار و اذیت کودک می کنند ، به احساسات و عواطف فرزند خود توجه نمی کنند ، در حضور همسر خود به کودک خود فحاشی می کنند ، مراقبت های لازم را از کودک نمی کنند ، به کودک خود اجاز مصرف الکل و مواد مخدر را می دهند و در نتیجه نسبت به کودک خود بی اهمیت هستند .
2 - در بی توجهی آموزشی والدین به فرزند خود اهمیت نمی دهند ، به کودک اجازه هر کاری را می دهند مثلا مدرسه نرفتن و فرار از مدرسه ، کودک را به حال خودش رها می کنند و همچنین گاهی ممکن است کودک را برای مدرسه نیز ثبت نام نکنند .
3- در بی توجهی جسمانی ؛ والدین نسبت به خوراک و تغذیه فرزندشان بی اهمیت هستند ، از لحاظ بهداشتی از فرزند خود مراقبت نمی کنند ، نسبت به پوشاک کودک خود بی اهمیت هستند و در کل می توان گفت کودک را به حال خودش رها کرده اند .
در ادامه بخوانید : از تاثیرات کودک آزاری چه می دانید
لازم است بدانید که کودک آزاری نه تنها به صورت آشکار است بلکه ممکن است در برخی از مواقع کودک آزاری به صورت پنهانی نیز انجام شود که در متن مقاله بیشتر در مورد آن توضیح داده شده است .
کودک آزاری در انواع مختلفی انجام می شود که از انواع مختلف آن می توان به آزار جسمی ، جنسی ، عاطفی و روحی و روانی اشاره کرد که در مقاله در مورد این موارد بیشتر توضیح داده شده است .
در برخی از مواقع ممکن است کودک آزاری اقتصادی نیز در خانواده اتفاق بیفتد که ممکن است اعضای خانواده به دلایل مختلف به آموزش و تحصیلات و نیاز های فرزندانشان بی توجهی کنند .
منبع : چند نوع کودک آزاری داریم
کودکان زمانی که بزرگ می شوند و توانایی مداد در دست گرفتن پیدا می کنند ، شروع می کنند به نقاشی کشیدن . کودک هر چه را که در محیط اطراف خود می بیند می تواند نقاشی کند که شامل درخت ، انسان ها ، خانه ، آسمان و گاهی هم شامل خط های ساده و بی معنی می شود .
در بعضی مواقع کودکان حالات درونی خود را نقاشی می کنند . به طور مثال زمانی که ناراحت هستند ، استرس یا اضطراب دارند و حتی زمانی که آرامش دارند یا خوشحال هستند . همچنین می توان گفت رنگ های نقاشی کودکان دارای مفاهیم درونی و احساسات کودکان هستند .
در اکثر مواقع در نقاشی های کودکان خانه دیده می شود ، کودکان خانه را به شکل های مختلفی می کشند که متناسب با حالات روحی آن ها است ؛ در این مقاله قصد داریم معانی انواع خانه ، اجزای خانه مانند تراس داشتن ، آپارتمان و ... را بررسی کنیم . ممکن است خانه ای که کودک در نقاشی خود می کشد ؛ خانه ای باشد که کودک در آن زندگی می کند که احساسات مختلفی در این خانه است . ما در این مقاله در مورد تفسیر انواع خانه در نقاشی کودکان می پردازیم .
همانطور که گفتیم نقاشی های کودکان می تواند بیانگر حالات روحی و احساسی کودکان باشد در نتیجه نقاشی های کودکان می تواند مفاهیم مختلفی داشته باشد . در این مقاله قصد داریم مفهوم مدل های مربع و دایره خانه را بررسی کنیم .
در گذشته تا کنون خانه های مربعی در تمام نقاشی های کودکان هستند که این نوع از خانه معمول ترین نوع خانه در نقاشی های کودکان است . مربع نشان دهنده احساسات مختلف کودک است به طور مثال مربع نشان دهنده حفاظت ، داشتن حد و مرز و یکپارچگی و سه گوش نشان دهنده روابط خانوادگی بین پدر ، مادر و فرزند است .
به همین دلیل اکثرا خانه هایی که کودک در نقاشی می کشد به شکل مربع و با سقفی سه گوش است و همین نشان دهنده احساسات کودک است و تجربه های احساسی او در زندگی . البته سقف می تواند نشانه های دیگری در نقاشی کودک داشته باشد ؛ نشانه هایی همچون مغز ؛ به طوری که خانه را صورت تصور کرد و سقف را بالاترین بخش سر یعنی مغز تشبیه کرد که در آن حافظه و تمرکز قرار دارد و معنی دیگر سقف می تواند وجود مشکل در بین اعضای خانواده باشد .
سقفی که کودک در بالای خانه می کشد نشانه ، امنیت است ؛ اگر کودکی سقف را با جزئیات بیشتر کشیده باشد نشانگر فعالیت زیاد مغز است که می تواند نشانه مشکل بین پدر ، مادر و کودک باشد .
همانطور که می دانید کودک در مرحله جنینی در شکم مادر است و زندگی را برای اولین بار در شکم مادر تجربه می کند به همین علت اگر کودک خانه گرد کشید می توان نشانه دهنده مرحله جنینی و شکم مادر باشد . در نتیجه از خانه گرد در نقاشی کودکان می توان فهمید که کودک هنوز مکان خود را خلق نکرده است .
در نتیجه کودک پیش از آنکه بتواند با دنیای بیرون و محیط اطراف خود ارتباط برقرار کند و با واقعیت ها روبرو شود باید سن او بیشتر شود و همچنین استقلال پیدا کند .
برای تشخیص مفهوم خانه در نقاشی کودکان علاوه بر بررسی خانه باید اجزای مختلف که در پیرامون خانه قرار دارد را بررسی کنیم مانند در ، دیوار ، پنجره و دیگر اجزای پیرامون خانه . در ادامه مقاله معانی هر کدام از این اجزا را بررسی خواهیم کرد .
درب ورودی در خانه و همچنین در نقاشی های کودکان مهم است زیرا درب ورودی محلی برای ورود مهر و وفا از درون خانه به بیرون خانه است پس اگر کودک در نقاشی خود درب ورودی را نکشد یعنی در بین اعضای خانواده او مشکلی وجود دارد درنتیجه آن ها در خانه مشکل دارند .
همانطور که می دانید دیوار خانه به علت استحکام و محکم بودن آن نشانه حفاظت و پایداری است که محیط بیرون خانه را از درون خانه جدا می کند در نتیجه با وجود دیوار دنیای بیرونی و درونی را می توان از هم جدا کرد و همچنین می توان گفت دیوار به عنوان محافظت کننده در برابر عوامل بیرونی است .
پنجره نیز مانند دیگر اجزای اطراف خانه در نقاشی کودکان مفهوم مختلفی دارد . پنجره را می توان عاملی معرفی کرد که از طریق آن می توان فهمید در درون خانه چه خبر است و همچنین اعضای خانه هم از داخل خانه می توانند به بیرون خانه تسلط پیدا کنند و همچنین کسانی که بیرون خانه هستند را ببینند .
در کل ما از طریق پنجره ها می توانیم به اطلاعات داخل خانه دست پیدا کنیم و اگر پنجره ای را همراه با میله در نقاشی کشیده باشند می توان نشانه حفاظ برای ورود با اجبار به خانه باشد و همچنین میله باعث استحام پنجره می شود .
اگر کودک احساس ناراحتی داشته باشد در نقاشی خود خورشید را ناراحت می کشد یا برای کشیدن ابر از ابرهای تیره استفاده می کند . حصار کشیده شده در بیرون خانه نشان دهنده قلمرو کودک است که با حصار آن را مشخص کرده است و همچنین می تواند نشان دهنده کمبود آزادی کودک باشد یعنی محدود بودن او برای ارتباط با محیط بیرون از خانه .
لازم به ذکر است بدانید اگر کودک فرزند طلاق باشد و مدتی در کنار پدرش و مدتی دیگر را در کنار مادرش بگذراند در نقاشی خود دو خانه می کشد و با بررسی دیگر مفاهیم خانه می توان فهمید کودک به هر خانه چه حسی دارد .
و اما کشیدن خطوط بی معنی یعنی همان خط خطی کردن نیز نشان دهنده مشکلی در خانه است که کودک را بسیار آزار داده است و همچنین کودک از این موضوع احساس ناامنی بسیار می کند .
وسایل گرمایشی در نقاشی کودک بیانگر گرما و صمیمیت در خانه است یا همچنین وسایل پخت و پز نیز نشانه مشابه با بخاری دارد و البته دود در نقاشی کودک نشان دهنده این است که کودک به وسیله آن می تواند ناراحتی و غم های خود را از خود خارج کند .
برخی از کودکان خانه را در نقاشی خود به شکل مربع می کشند که معمول ترین نوع خانه بوده که نشان دهنده احساسات مختلف در کودکان مانند حفاظت می باشد که در متن مقاله بیشتر به جزئیات اشاره شده است .
لازم است بدانید که در نقاشی کودکان نه تنها خانه بلکه اجزای خانه مانند در ، پنجره ، دیوارها و دیگر جزئیات مورد بررسی قرار می گیرد که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است .
تعدادی از کودکان ممکن است خانه را در نقاشی های خود به صورت دایره ای و گرد بکشند که ممکن است نشان از مرحله جنینی آن ها باشد که در شکم مادرشان بوده اند که در متن بیشتر به جزئیات پرداخته شده است .
یکی از مواردی که نقش مهمی در زندگی کودک دارد و رفتارشان را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار می دهد کودک آزاری نام دارد . اگر کودکی دچار کودک آزاری شود از لحاظ روحی و روانی و جسمی آسیب های بسیاری می بیند . حتی ممکن است در بلند مدت آثار مضری در روح و روان فرد بگذارد .
اغلب کودکان آزار دیده منزوی و گوشه گیر هستند ، از لحاظ روانی و روحی آسیب می بییند و همچنین آن ها از لحاظ جسمانی نیز آسیب می بینند که گاهی ممکن است این آسیب ها در دراز مدت سلامتی کودک را تهدید کند . مصرف سیگار ، مواد مخدر و الکل در کودکان آزار دیده به شدت دیده می شود . طبق طبقه بندی سازمان بهداشت جهانی کودک آزاری به چهار شکل فیزیکی ، جنسی ، عاطفی و روانی و بی توجهی طبقه بندی می شود .
کودک آزاری فیزیکی همانند تنبیه کردن است که ممکن است با استفاده از نیروی فیزیکی به صورت عمد یا با استفاده از اشیا مختلف انجام شود که سلامتی کودک را تهدید می کند و اثرات جسمی مختلفی را در پی دارد که ممکن است این اثرات در کوتاه مدت یا دراز مدت باقی بمانند .
گاهی والدین فرزندان خود را گاز می گیرند ، توسط نیروی فیزیکی یا اشیا آن ها را مورد ضرب و شتم قرار می دهند ، کودکان خردسال و نحیف را لگد می زنند ، حتی در مواردی اقدام به خفه کردن ، سوزاندن ، مسموم کردن و ... می کنند .
کودک آزاری جنسی توسط خویشاوند نزدیک یا در برخی موارد والدین انجام می شود . کسانی که کودکان را مورد آزار جنسی قرار می دهند اغلب کودک را می شناسند و با او در ارتباط هستند . در این نوع کودک آزاری ؛ کودکان در معرض رفتارهای جنسی خلاف قانون ، شرع و هنجارهای اجتماعی قرارا می گیرند . البته لازم به ذکر است کودک آزاری جنسی ممکن است هم توسط بزرگسالان و هم نوجوانان انجام شود .
در کودک آزاری عاطفی و روانی شاهد این هستیم که والدین محیط امن و مناسب برای خانواده فراهم نمی کنند و اهمیتی به خوراک ، رشد و پرورش ، تحصیل و ... نمی دهند ، این رفتار می تواند آسیب های جدی روانی ، روحی ، اخلاقی ، فیزیکی و اجتماعی را برای کودک به دنبال داشته باشد .
بی توجهی نیز در مواردی دیده می شود که والدین شرایط نگهداری ، تهیه مسکن ، تهیه غذا و تمامی امکانات ممکن برای برطرف کردن نیازهای فرزندشان را دارند اما شانه خالی می کنند . این نیاز ها شامل سلامت ، آموزش و رشد عاطفی نیز می شود .
افرادی که در معرض کودک آزاری قرار می گیرند دچار پرخاشگری های جسمی ، رفتارهای ضد اجتماعی و همچنین ترس و عصبانیت می شوند که در آینده نیز درگیر همین مشکلات هستند . در ادامه مقاله از دیگر آثارات کودک آزاری را بیان می کنیم .
رفتارهای اجتماعی نیازمند مهارت های اجتماعی هستند که باعث ارتباط فرد با دیگران می شود که کودکان آزار دیده نمی توانند با دیگران معاشرت کنند و همچنین روابط اجتماعی کمی دارند ، به همین دلیل اغلب هم کلاسی هایشان از آن ها فاصله می گیرند .
از مشکلاتی که اکثر کودکان آزار دیده دارند عصبانیت و رفتارهای خشونت آمیز است که اغلب این کودکان در بزرگسالی نیز درگیر خشونت و پرخاشگری هستند . می توان گفت پرخاشگری از پیامدهای همیشگی کودک آزاری هستند .
کودکان آزار دیده در بزرگسالی بیشتر به سمت مواد گرایش پیدا می کنند که طبق تحقیقات انجام شده زنان بیشتر از مردان از کودک آزاری رنج می برند و بیشتر به سمت مواد مخدر و الکل روی می آورند .
کودکانی که دچار کودک آزاری شده اند و در خانواده های آسان گیر و سخت گیر هستند یا اینکه مورد غفلت خانواده قرار می گیرند احتمال رفتارهای بزهکارانه مثل اعتیاد و دزدی در آن ها بیشتر است .
کودکانی که در معرض آسیب جنسی بوده اند در آینده با مشکلات جنسی زیادی مواجه می شوند . برای مثال : زنانی که در کودکی آزار جنسی دیده اند بیشتر آزار جنسی می بینند و در موقعیت هایی بیشتر به بازی های جنسی روی می آورند ، درگیر خود ارضایی هستند و همچنین آن ها فعالیت جنسی را بی ارزش می دانند ولی با این حال بیشتر از دیگران وارد رابطه جنسی می شوند .
کودکان آزار دیده ممکن است از آزار والدین و پرخاشگری آن ها خسته شوند و قادر به تحمل کردن شرایط نباشند و از خانه فرار کنند .
کودکان آزار دیده با دوستان خود قطع ارتباط کرده ، آن ها را طرد می کنند و تنها می شوند زیرا این کودکان از دلبستگی و احساسات اذیت می شوند و همچنین حتی با مشاهده شکست و آزار رنج می برند . این کودکان اغلب از دیگران فرار می کنند و تمایلی به ارتباط با دیگران ندارند .
کودکانی که مورد آزار قرار گرفته اند اغلب با کسی شوخی نمی کنند و حتی در مواردی از حرف زدن با دیگران نیز فرار می کنند ، احساس عشق ، عاطفه نمی توانند به کسی داشته باشند ، در مسائل روزمره زندگی دچار اختلال و سردرگمی می شوند به عبارتی افسار زندگی را از دست می دهند و همچنین بیشتر احساس غم و اندوه دارند .
کودکان آزار دیده تمایلی به ادامه تحصیل ، پیشرفت تحصیلی ندارند و عزت نفس خود را از دست می دهند در نتیجه دچار افت درسی بسیار شدید می شوند و گاهی نیز ترک تحصیل می کنند . همچنین در دبستان یا مدرسه تکالیف خود را انجام نمی دهند ، در گروه ها و کارهای عملی شرکت نمی کنند و در نهایت ترک تحصیل خواهند کرد .
ترس ، یکی از واکنشی های طبیعی است که در برخورد با مشکلات و خطرات به سراغ انسان می آید . همچنان می توان گفت ترس یکی از نشانه های اضطراب است که عامل اصلی آن اضطراب های درونی است ؛ در نتیجه خود انسان ، ترس را در خود به وجود می آورد و اگر در هنگام مشکل ترس و پاسخ هیجانی به عامل مشکل شدید باشد ، این ترس مضطرب کننده است .
تمامی کودکان از انسان هایی که نمی شناسند و با آن ها در ارتباط نبوده اند ، از تاریکی به خصوص اگر در تاریکی بدون پدر و مادر خود و تنها بمانند ، از برخی شخصیت های کارتونی که در ذهن آن ها به عنوان موجوداتی ترسناک نقش بسته است مانند دایناسور و هیولا ، حیوانات بزرگ و گاهی حتی از حیوانات کوچک تر از خودشان ؛ هراس دارند .
گاهی این ترس ها در دوران نوزادی یعنی در همان ماه های تولد او به سراغ کودک می آِید و حتی تا یک سالگی نیز ادامه دارند .
همانطور که گفتیم از ابتدای تولد تا دوران کودکی ممکن است ترس به سراغ بعضی کودکان بیاید ؛ گاهی این ترس ها تا مدت ها نیز باقی می مانند . گاهی ترس کودک خیلی شدید است و زندگی روزمره او را مختل کرده است حتی او در شب نیز نمی تواند راحت بخوابد و همچنین برای مدت طولانی ادامه پیدا کرده است و نمی توان آن را با روش های معمول کاهش داد .
در نتیجه به نظر می رسد کودک دچار فوبیا شده است و برای کاهش دادن یا از بین بردن این ترس باید به پزشک مراجعه کنید تا کودک تحت درمان باشد و درمان شود . در ادامه مقاله به برخی از این ترس ها اشاره خواهیم کرد .
اغلب کودکان به دلیل قرار گرفتن در محیط جدید ، نا آشنا و ارتباط با افراد نا آشنا از مدرسه می ترسند همچنین بعضی کودکان نیز در برابر رفتن به مهدکودک مقاومت می کنند اما وقتی آنجا هستند و با دوستان خود بازی می کنند خوشحال هستند در این صورت ترس او از جدایی از والدین است ، همچنین شما باید کودک را به مستقل شدن تشویق کنید و همینطور به او محبت و دلسوزی نشان دهید .
اگر کودک شما از مهدکودک می ترسد پیگیر دلیل ترس او باشید . امکان دارد کودکان ، محیط شلوغ ، مربی و ... برای او ترس آور باشد . در این حالت سعی کنید کودک را در مهدکودک همراهی کنید تا بیشتر از او حمایت کنید و به تدریج مقدار زمان حضور خود را در مهد کاهش دهید .
کودکان از اینکه در کنار والدین خود نباشند و تنها بمانند ترس دارند ؛ همچنین اگر آن ها در جایی تنها باشند و تاریک نیز باشد بیشتر می ترسند و مدام به هیولا و ارواح فکر می کنند . در این موارد والدین باید به کودک خود کمک کند که ترس او فقط ساخته ذهن و خیال خودش است و واقعیت ندارد .
1 - می توانید به همراه کودک خود تمام جاهای اتاق را بگردید به طور مثال پشت کمد ، زیر تخت و پشت پرده ؛ تا به او ثابت شود که هیچ هیولا یا ارواحی در اتاق وجود ندارد .
2 - زمانی که کودک به رختخواب رفت ؛ این اطمینان را به او بدهید که شما مراقب او هستید و همچنین می توانید کنار او بنشینید تا به خواب رود .
3- فیلم ها ، کارتون ها و یا انیمیشن هایی که در آن ها شخصیت های خیالی و ترسناک وجود دارد ، به کودک خود نشان ندهید و همچنین از خواندن داستان های ترسناک برای او تعریف نکنید تا زمانی که سن او بیشتر شود و بتواند خیال و رویا را از وقعیت تشخیص دهد .
4- همیشه چراغ اتاق او را روشن بگذارید زیرا اکثر کودکان از تاریکی بیشتر ترس دارند و همچنین می توانید چراغ خواب اتاق را در شب روشن کنید .
5 - ممکن است کودکان به برخی از عروسک هایشان وابسته باشند در این صورت عروسک دلخواه کودک خود را هنگام خواب کنارش بگذارید .
گاهی کودکان از محیط های جدید ، حیوانات و حتی درختان تنومند و بزرگ نیز می ترسند . کودک باید بتواند با این موارد ارتباط برقرار کند تا بر ترسش غلبه کند . به طور مثال زمانی که کودک شما از سایه درخت ترس دارد به او نشان دهید که سایه چگونه تشکیل می شود و ترسی ندارد .
همچنین می توانید آن ها را با حیوانات آشنا کنید حتی به او اجازه دهید حیوانات را لمس کند ؛ جثه حیوانات کوچک را با او مقایسه کنید تا متوجه شود که حیوانات کوچکتر از او می ترسند و اگر او با مهربانی با حیوانات برخورد کند ؛ آسیبی به او نمی رسانند . در ادامه مقاله روش های کنترل ترس کودکان را بیان خواهیم کرد .
اگر کودکی مبتلا به فوبیا ( phobia ) و ترس های شدید شود به طوری که به زندگی روزمره او آسیب برساند ، والدین باید از روش های معمول مقابله با ترس استفاده کنند و در صورتی که این روش ها کارآمد نبودند و موفق نشدند باید به کمک دارو یا مراجعه به متخصص مشکل را حل کنند .
اعضای خانواده باید با فرزند خود درد و دل کنند و به او بیاموزند که احساساتش را بیان کند و مثل یک راز پیش خود نگه ندارد و همچنین تعادل را بین مخفی کردن احساسات و بروز آن ها حفظ کنند . اگر کودکان توانایی بیان احساسات و درد و دل کردن را داشته باشند در مورد مسائلی که آن ها را ترس یا آزار داده است و مطمئن باشند از سمت والدین مورد تمسخر و یا قضاوت قرار نمی گیرند تنها توان صحبت کردن درباره آنچه که آن ها را ترسانده است ، باعث می شود که ترس کمتر بر زندگی ما غلبه کند .
تمسخر کردن باعث می شود کودک احساس حقارت و ضعف کند به همین علت اگر به شما ، دلیل ترس خود را گفت هرگز او را مسخره نکنید ؛ او برای خودش شخصیت و غرور دارد و همچنین اگر او را در مقابل همسالان و خواهر و برادرانش تمسخر کنید ؛ او از حرف زدن و بیان احساساتش خجالت زده می شود و در نتیجه مشکلاتش نیز بیشتر می شود .
اگر شما فکر می کنید با زور ، تهدید و تنبیه کودک شجاع می شود و دیگر از هیچ چیز نمی ترسد باید گفت که شما سخت در اشتباه هستید زیرا این روش اصلا مناسب نیست در نتیجه این تکنیک ممکن است در لحظه بکار آید اما ترس کودک را از ریشه درمان نمی کند و برای رفع علل ترس در کودک موثر نیست .
به طور مثال اگر کودک خود را مجبور کنید حیوانات را لمس کند یا شب را در تاریکی بخوابد ؛ شاید در همان موقع این کار را به اجبار انجام دهد اما مشکل او حل نخواهد شد و در نتیجه این مشکل ادامه دارد .
بدون شک فرزند شما نیاز به زمان دارد تا بتواند بر ترس هایش غلبه کند . شما باید در زمان ترس به فرزندتان کمک کنید تا به تدریج بتواند بر ترس و اضطراب های بیمار گونه خود غلبه کند . در این زمان باید با صبر ، حوصله و به آرامی با او رفتار کنید . همچنین از طریق تشویق کردن او را آماده کنید تا با علت های ترس روبرو شود .
تحسین و تقویت نقاط مثبت کودک از طریق یادآوری کردن نقاط مثبت به او و تشویق کردن ، یک روش مفید و تاثیر گذار است . کودک با تحسین کردن ، اعتماد به نفس پیدا می کند تا راحت تر بتواند با مشکلات دیگر برخورد کند همچنین ترس هایی که در گذشته کودک داشته است و موفق به سرکوب آن ها شده است را نیز به او یادآوری کنید و او را تشویق کنید .
اگر احساس کردید فرزند شما دچار ترس های بیمار گونه یا فوبیا شده است ، حتما به روانشناس مراجعه کنید تا به کمک دارو ، روش های تخصصی تر یا مشاوره ترس او درمان شود .
توانایی انجام کارهای مثبت و سازنده و همچنین توانایی سازگاری با مشکلات و چالش های روزمره که ممکن است برای هر انسانی به وجود آید مهارت های زندگی نام دارد . از جمله مهارت های زندگی می توان به توانایی افراد برای کمک به پیشرفت بهداشت روانی افراد جامعه ، کمک به افزایش سلامت جامعه و همچنین رفتارهای اجتماعی ، رفتاری و سلامتی اشاره کرد .
امروزه در جامعه شاهد رفتارهایی از جمله خشونت در خانواده ها ، مبتلا شدن به بیماری های خطرناک مثل ایدز ، خودکشی کردن ، روی آوردن به مواد مخدر و الکل ، آزار و اذیت کردن دیگران و موارد این چنینی هستیم . می توان گفت یکی از راه کارهایی که باعث می شود انسان از لحاظ روانی سلامت باشد به طوری که بتواند در مقابل آسیب های اجتماعی ، روانی به جامعه کمک کند ، داشتن مهارت های زندگی است .
استفاده از مهارت های زندگی ، روشی است که امروزه مسئولین بهداشت روانی از آن برای رشد و پرورش ابعاد روانی و اجتماعی جوانان از آن استفاده می کنند . انسانی که دارای مهارت باشد می تواند در برابر آسیب های اجتماعی و روانی به خود کمک کند . همچنین مهارت های زندگی ، جامعه را آسیب های اجتماعی و ورانی حفظ می کند و همچنین سبب تقویت سطح روانی جامعه نیز می شود .
در نتیجه آموختن و بدست آوردن مهارت های زندگی می تواند به انسان در برابر مشکلات و اختلالات روانی ، احساسی و اجتماعی کمک کند . در ادامه مقاله به تاریخچه و پیدایش مهارت های زندگی ، تعاریف مختلف از آن و اهمیت مهارت های زندگی می پردازیم .
دانش آموزان در پایه هفتم تا نهم توانستند توسط طرح دکتر گیلبرت بوتوین ( Gilbert Botvin ) مهارت های زندگی را یاد بگیرند ، این طرح آموزشی در جهت شناسایی مهارت های زندگی ترتیب داده شده بود که مورد توجه بسیاری از متخصصان بهداشت روانی قرار گرفت .
محتوای این برنامه در جهت آموزش چگونگی استفاده از مهارت ها بود . مهارت هایی همچون قدرت تصمیم گیری ، رفتار جرات مندانه با مسائل و پرورش قدرت تفکر در هنگام مشکلات و وسوسه هایی از سمت هم سالان و دوستان در جهت روی آوردن به مواد مخدر ؛ که البته لازم به ذکر است این مهارت در پیشگیری اولیه از کشیدن سیگار موفق بوده است .
طرح بوتوین زمانی به موفقیت دست پیدا می کرد که تمامی مهارت ها به فرد آموخته شود و او بتواند از آند ها در برابر مشکلات و وسوسه ها استفاده کند ؛ در ادامه این طرح در سال 1993 یونسیف ( unicef ) و سازمان جهانی بهداشت درصدد معرفی این طرح برآمدند . اقدامات اولیه این طرح به کمک سازمان جهانی بهداشت و یونیسف انجام شد و در نتیجه توانستند طرح بوتوین را در کشورهای مختلف دنیا به اجرا در آورند و همچنین می توان گفت به موفقیت هایی چشمگیری نیز دست پیدا کردند .
مهارت های زندگی تعاریف مختلفی دارند و همچنین سازمان بهداشت جهانی و یونسیف نیز تعاریفی برای مهارت ارائه کرده اند که در ادامه آن ها را بررسی خواهیم کرد .
مهارت های زندگی عبارتند از : سازگاری و توانایی انجام رفتار مثبت در زمانی که فرد با چالش ها و مشکلات روزمره مواجه شود . سازمان جهانی بهداشت در سال 2004 ده مهارت زندگی را به سه طبقه یا گروه اصلی تقسیم می کند .
1 - مهارت قدرت تصمیم گیری
فرد زمانی که اطلاعات کافی در مورد مشکل ، بررسی و پیامد های آن بدست آورد می تواند تصمیم گیری کند .
2 - مهارت ارتباط
از جمله مهارت های ارتباط می توان به معاشرت و ارتباط کلامی و غیر کلامی ، توانایی بروز احساسات ، گوش دادن و حل مشکل دیگران اشاره کرد .
3 - مهارت مدیریت فردی
در این مهارت فرد متوجه می شود عملکرد او می تواند بر محیط اطراف اثر بگذارد وباعث تغییر و تحول شود در نتیجه این مهارت ها باعث شکل گیری شخصیت فرد می شود و در راستای تکمیل کردن شخصیت او برمی آیند .
یک رویکرد مبتنی بر سازمان دهی یا تغییر رفتار که برقراری تعادل میان سه حوزه را مد نظر قرار می دهد . این سه حوزه عبارتند از : نگرش ، دانش و مهارت ها . این تعریف نشان دهنده این موضوع است که اگر در کنار مهارت ، نگرش و دانش قرار نگیرد موفقیت و نتیجه مورد نظر یعنی کاهش رفتارهای پر خطر اجتماعیبه دست نمی آید .
از جمله مهم ترین توانایی ها که اغلب انسان ها ضعف در آن دارند می توان به اعتماد به نفس ، عزت نفس و خود آگاهی اشاره کرد .
این سه ویژگی گفته شده فرد را برای روبرو شدن با مشکلات وخطرات احتمالی توانا و قدرتمند می سازد ، در نتیجه باعث می شود فرد به خانواده و جامعه اش فکر کند ، فرصت های طلایی زندگی اش را ارزشمند بداند ، از مشکلات اطرافش ناراحت باشد و به چاره اندیشی بپردازد .
در حال حاضر به دلیل وجود مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیاد اغلب افراد توانایی روبرو شدن با مشکلات را ندارند و در معرض بسیاری از آسیب های اخلاقی و رفتاری قرار می گیرند . در نتیجه یادگیری مهارت های زندگی باعث می شود فرد توانایی روبرو شدن با مشکلات را داشته باشند و همچنین به طور موثر بتوانند با مشکلات مقابله کنند .
می توان گفت برخورداری از مهارت های زندگی سبب می شود فرد سبک زندگی سالمی را پیش بگیرد و آنان را توانا می سازد که طبق استعدادها و مهارت های خویش عمل کرده و آماده روبرو شدن با تغییرات زندگی و مشکلات را داشته باشند .
در ادامه بخوانید: آیا برای ازدواج آمادگی دارید
منبع : مهارت زندگی چیست
بازی فعالیتی است که کودکان برای سرگرمی و تفریح در زمان فراغت خود انجام می دهند ؛ همچنین می توان گفت بازی سبب شادی و لذت کودکان می شود . بازی هم می تواند فردی انجام شود هم به صورت گروهی و دسته جمعی .
کودکان هنگام بازی کردن نیاز ها ، احساسات خود را برطرف می کنند . همچنین هنگام بازی کردن متوجه اطراف خود می شوند و در واقع به کشف محیط اطراف خود می پردازند . کودکان از طریق بازی کردن روابط اجتماعی پیدا می کنند و همچنین می توان گفت بازی کردن در رشد روانی ، اخلاقی ، جسمی و حرکتی کودکان نقش بسیار زیادی دارد .
کودکان در بازی ، مفهوم گروهی بودن را حس می کنند و همچنین متوجه این می شوند که رفتار آن بر دیگران و رفتار دیگران بر آن ها می تواند مهم و تاثیر گذار باشد .همچنین کودکان هنگام بازی کردن می توانند پذیرش افراد در گروه را بدست آورند و درک می کنند چه توانایی هایی در گروه لازم است و همچنین به این موضوع که می توانند از توانایی های دیگران نیز استفاده کنند ، آگاه می شوند .
کودکان نمی توانند ابراز احساسات کنند و همچنین احساسات خود را پنهان می کنند زیرا آن ها هنوز توانایی تفکر ذهنی ندارند در نتیجه از طریق بازی کردن تفکرات خود را نشان می دهند . بازی فرصتی است که کودکان احساسات و تفکرات خود را بیان کنند ، البته سرگرم هم شوند ؛ همچنین می توان گفت کودکان از طریق بازی با بسیاری از ارزش های اخلاقی مانند درستی ، نادرستی ، خوبی ، بدی ، راستگویی و دروغ آشنا می شوند .
در کل می توان گفت بازی برای کودکان در حال رشد ، اهمیت زیادی دارد اما برخی والدین بازی را اتلاف وقت می دانند و از کودک می خواهند به فعالیت های دیگر بپردازد ، این والدین کودکان خود را از موقعیت های یادگیری بسیاری که برای رشد شخصیت لازم است محروم می کنند .
فعالیت هایی که کودک به عنوان بازی انجام می دهد در تربیت و پرورش نیروی بدنی و حواس او تاثیر زیادی دارد برای مثال کودک می دود ، لی لی می کند ، طناب بازی می کند و ... در تمام این فعالیت ها عضلات و اندام های مختلف به کار می روند و تقویت می شوند .
همچنین در هنگام بازی نیروهای روحی و جسمی کودک مانند چالاکی ، حافظه ، دقت ، نظم و ترتیب و ... رشد می کند ، بازی انگیزه ای برای کسب تجارب اجتماعی است و وسیله ای برای بیان خود است . کودک از طریق بازی بسیاری از مهارت و مفاهیم تربیتی را یاد می گیرد به همین دلیل یکی از نقش های بازی برای کودکان ، نقش آموزش و تربیت است .
کودک هنگام بازی کردن تفاوت رفتار های خوب از بد را متوجه می شود و به همین دلیل بازی می تواند مفاهیم و ارزش های اخلاقی را به کودکان منتقل می کند بنابرین بازی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار در تربیت اخلاقی کودک است . همانطور که می دانید کودکان در خانه و مدرسه نیز با ارزش های اخلاقی آشنا می شوند
کودک در خانه و مدرسه با ارزش های اخلاقی آشنا می شود اما فکر کردن و آشنایی با معیار های اخلاقی و تثبیت آن ها در خانه و مدرسه هرگز به اندازه بازی قوی نیست .
کودکان هنگام بازی کردن متوجه می شوند که اگر بخواهند در بازی فردی قابل قبول محسوب شوند باید راستگو ، درستکار ، باحقیقت ، با انصاف ، مسلط به خود و عادل باشد همچنین کودک می فهمد که خانواده در مقابل خطا و اشتباهات او صبور تر از هم بازی هایش هستند .
در نتیجه کودک یاد می گیرد اصول اخلاقی را هنگام بازی بیشتر رعایت کند تا نسبت به محیط خانه و مدرسه.
کودکان در هنگام بازی های گروهی ناچار هستند قواعد و نکات اجتماعی بازی را رعایت کنند ، همچنین در هنگام بازی گروهی مفاهیم اجتماعی مانند صبر و حوصله داشتن ، نوبت گرفتن ، اعتماد به نفس پیدا کردن ، احترام به حقوق دیگران ، پیروزی و شکست را یاد می گیرد در نتیجه باعث رشد جنبه های اجتماعی شخصیت کودک می شود .
کودک در مدرسه نوعی رفتار اجتماعی را یاد می گیرد اما در مدرسه کودکان بازی های آزادانه انجام نمی دهند به همین دلیل فرصت کودکان برای رشد جنبه های اجتماعی محدود است . به همین دلیل خانه یا مدرسه به ندرت مسیر کافی و مناسب برای ارضای کل برخوردها را به کودک می دهد در نتیجه این تمایلات در بازی آزادانه شکل می گیرند .
نقش های اجتماعی از طریق بازی های کودکان از 6 تا 12 سالگی آموخته می شوند و همچنین می توان گفت کودکان اغلب اولین بار از طریق بازی های گروهی به نیاز کودکان دیگر به بازی پی می برند .
آن ها به وسیله بازی یاد می گیرند که چگونه یکدیگر را قبول داشته باشند ، دسته جمعی بر گروه رقیب پیروز شوند و درباره قوانین بازی توافق کنند ، همچنین مفاهیم پیروزی ، شکست ، همکاری ، هم چشمی و برتری طلبی را یاد می گیرند و به رشد اجتماعی لازم می رسند .
در هنگام بازی های آموزشی کودکان به مفاهیم ذهنی جدیدی دست پیدا می کنند و مهارت های بیشتر و بهتری را کسب می کنند همچنین با رنگ های مختلف ، شکل های گوناگون و جهت های متفاوت آشنا می شوند و تجارب زیادی به دست می آورند .
بازی به کودک کمک می کند تا دنیایی را که در آن زندگی می کند را بشناسد ، بفهمد ، اداره کند و تفاوت بین واقعیت و تخیل را متوجه شود همچنین هنگام بازی کودک درباره خودش ، دیگران و رابطه اش با آن ها چیز یاد می گیرد . کودک میزان توانایی های خود را با دیگران مقایسه می کند و به این ترتیب به شناخت خود و توانایی های خود می رسد .
همچنین بازی به کودک فرصت می دهد توانایی های خود را آزمایش کند ، بدون آنکه مجبور باشد در هنگام مشکل تمام مسئولیت را بر عهده بگیرد . در سنین 5-6 سالگی ، روحیه خودخواهی و تجاوزکاری در کودک بسیار دیده می شود ، به همین علت لازم است کودک را از تمرین زیاد در این تجاوزکاری جلوگیری کنیم .
زمانی که کودک تنها بازی می کند ، آنچه که در فکر دارد و همچنین توانایی های خود را تکمیل می کند که این خود ارزش تربیتی دارد.
بازی های آموزشی وسیله ای مفید برای آموزش کودکان در سطوح رسمی و غیر رسمی است . هدف این بازی ها فقط سرگرم کردن کودک نیست بلکه این بازی ها باعث یادگیری سریع تر و بهتر می شوند همچنین بازی آموزشی بر برنامه ریزی و تفکر تاکید می کنند .
از طریق بازی می توان بسیاری آموزش های تربیتی را به کودک نشان داد و شرایط احساسی ، عاطفی ، افکار و انگیزه های درونی کودک را متوجه شد همچنین بازی باعث رشد اجتماعی ، رشد جسمی ، رشد شناختی و تفکر می شود .
مرحله شیرخوارگی ، بازی ها و اسباب بازی ها باعث می شوند که کودک در کاربرد دست و پای خود مهارت بیشتری به دست آورد و به رشد جسمانی خود کمک زیادی کند . در این مرحله فعالیت اعضا و جوارح همراه با بازی ها ، خیلی هماهنگ می شود و همچنین بازی به کودک فرصت می هد که توانایی های جسمانیش را در مقایسه با معیارهای خود و دیگران آزمایش کند .
کودکان سالم از نیروی زیادی برخوردارند که آن را در بازی مصرف می کنند ، اگر نیروی اضافی کودک مصرف نشود و به حالت سرکوب شده در جسم کودک ذخیره شود باعث خشم ، بد خلقی ، ناآرامی و پرخاشگری او می شود .
فایده های جسمانی برای کودکان را می توان از طریق نرمش و ورزش نیز بدست آورد ولی از آن جا که امکان دارد کودک با بی میلی و از روی اجبار به ورزش بپردازد ، احتمال دارد کودک دچار تنش عاطفی شود و همچنین ارزشی برای او نداشته باشد .
در بعضی مواقع شاهد این موضوع خواهیم بود که کودکان با افزایش سن روی به بازی های کم تحرک ، فکری می آورند و همچنین از لذت بیشتری برخوردار می شوند .
منبع : چرا کودکان باید بازی کنند
ازدواج یک پیوند و تعهد زناشویی بین زن و مرد است ، که هر کدام در سنین مناسب و با توجه به شرایط ذهنی ، عقلی ، اقتصادی ، خانوادگی و ... تصمیم به ازدواج می گیرند .
ازدواج یک تصمیم بزرگ و سرنوشت ساز در زندگی هر فردی است در نتیجه انسان ها قبل از ازدواج باید خود را از لحاظ پذیرش مسئولیت ، سازگاری با جنس مخالف ، تحمل سختی و رنج ، تحمل شرایط مختلف و ... بسنجند . در نتیجه می توان گفت ازدواج مسیری است که می تواند تاثیرات بسیاری در زندگی هر کدام از زوجین بگذارد .
ازدواجی موفق است که زن و مرد قبل از ازدواج به درک بالایی از خود و نیاز ها و خواسته های خود برسد و همچنین هدف خود را برای ازدواج مشخص کند . ازدواج می تواند یکی از عوامل خوشبختی و رسیدن به سعادتمندی باشد اما اغلب ازدواج ها ناموفق است .
اگر زن و مرد آمادگی ازدواج را نداشته باشند و با چشم پوشی از نیاز ها و خواسته هایشان و صرفا بر اساس احساسات ازدواج کنند ، ممکن است در طی زمان از تصمیم خود پشیمون شوند و گرفتار ازدواج ناموفق شود که یکی از تلخ ترین تچربه ها در زندگی فرد می شود .
همانطور که گفتیم زن و مرد باید قبل از ازدواج به شناخت از خود و طرف مقابل برسند ، از گذشته فردی که می خواهید با او زندگی کنید اطلاع داشته باشید ، در مورد تفاوت های یکدیگر از جمله تفاوت های اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و ... یکدیگر آگاه باشید ، هدف خود از ازدواج را مشخص کنید و با ازدواج و مسئولیت های آن با خبر شوید ، شخصیت خود و طرف مقابل را بشناسید و همجنین نیاز ها و خواسته های خود از ازدواج را مشخص کنید .
ما قصد داریم در ادامه مقاله هر کدام از این نکات را به طور کامل توضیح دهیم .
همانطور که گفتیم انتخاب همسر و ازدواج یکی از مهم ترین و سرنوشت ساز ترین تصمیمات زندگی هر فرد است بنابرین باید با چشم باز و از روی عقل تصمیم بگیرد . در ادامه مقاله در مورد نکات مهم برای ازدواج توضیح خواهیم داد .
زوجین باید قبل از ازدواج از نقاط ضعف و قوت همدیگر آگاه شوند و به این نتیجه برسند که آیا می توانند تفاوت های شریک جنسی خود را بپذیرند . زیرا از مهم ترین ویژگی های ازدواج توانایی سازگاری با تفاوت ها و مشکلات زندگی مشترک و همچنین تلاش برای این از بین بردن تفاوت ها است .
ازدواج زمانی موفق است که شریک زندگی شما یک همراه همیشگی باشد و بتواند شما را در مشکلات مختلف درک کند و همچنین بتواند عشق و صمیمت را در زندگی ایجاد کند . در نتیجه لازمه ازدواج موفق ، داشتن یک همراه صمیمی است . البته این تنها عامل ازدواج موفق نیست ؛ شما باید اطلاعات مختلفی از ازدواج داشته باشید و هدف خود را از ازدواج کردن مشخص کنید .
شما باید قبل از ازدواج شخصیت طرف مقابل را بشناسید زیرا ممکن است اگر طرف مقابل شما دارای روحیه حساسی باشد ، شما نتوانید با او سازگاری کنید ؛ گاهی افراد ممکن است تمایل به تنهایی و گوشه گیری داشته باشند ، برخی افراد شخصیت مضطرب و نگرانی دارند و دائما حس ترس و دلشوره دارند یا حتی بعضی دیگر جنبه انتقاد پذیری نداشته باشند .
این افراد اعتماد به نفس ندارند و همیشه خود را حقیر و بی ارزش می دانند و در نتیجه ویزگی های مثبت خود را نمی بینند . در نتیجه ممکن ازدواج با این افراد یا تحمل این افراد برای بعضی از زوجین سخت باشد . به همین دلیل ممکن است ازدواج با این افراد مشکل ساز شود .
به طور مثال در زمان هایی که شما تصمیم به خرید خانه گرفته اید با افرادی که دارای روحیه حساس هستند ، نمی توانید مشورت کنید و به نتیجه برسید همچنین آن ها برای بچه دار شدن نیز نمی توانند تصمیم بگیرند .
همه ما در زندگی روحیات و اخلاقیات مختص به خودمان را داریم که گاهی نیز از خلق و خوی خود بی خبر هستیم ، در نتیجه قبل از اینکه تصمیم به ازدواج بگیرید خودتان را بشناسید و ویژگی های روحی و اخلاقی خود را بررسی کنید ؛ این شناخت از خود به شما کمک می کند تا ویزگی های مثبت و منفی خود را بشناسید و از اهداف و اولویت های زندگی خود با خبر شوید .
برخی افراد ممکن است در گذشته تجربه هایی تلخ مثل اذیت و آزار جنسی ، پرخاشگری فیزیکی و مشکلات روحی و روانی داشته باشند یا در گذشته ازدواجی ناموفق داشته باشند . این افراد ممکن است از لحاظ روانی دچار مشکلاتی باشند که از گذشته آن ها سرچشمه می کیرد .
ظاهر این افراد مانند تمامی انسان ها معمولی است اما آن ها از لحاظ ذهنی مشکل دارند بنابرین تحقیق و شناخت گذشته افراد مهم است زیرا برخی از این افراد ممکن است توانایی سازگاری با یک شریک جدید و تشکیل زندگی را نداشته باشند .
زن و مرد با ازدواج کردن نه تنها نیازهای خود بلکه نیاز های طرف مقابل را نیز برطرف خواهند کرد .
1 - نیازهای احساسی مانند نیاز به عشق و صمیمیت ، نیاز به صحت کردن و یا حتی درد و دل کردن با شریک زندگی ، همچنین نیاز به درک کردن و همدلی کردن از طرف مقابل .
2 - گاهی هدف زوجین البته به خصوص زن تامین نیازهای از جمله ایمنی و مالی است . زیرا فرد می خواهد در زندگی آسایش و رفاه داشته باشد .
3 - هر دو زوج نیاز دارند با شریک زندگی خود راحت باشند ، مشکلاتشان را با او درمیان بگذارند در نتیجه یکی از هدف های ازدواج همدم داشتن است .
4 - برخی زوجین نیاز دارند از سمت شریک زندگی خود اعتماد به نفسشان افزایش یابد .
5 - زن و مرد در زندگی نیاز به سرگرمی و تفریح دارند و همچنین آن ها نیاز دارند اوقات فراغت خود را با همسر خود بگذرانند .
از دیگر نیازهای زوجین برای ازدواج می توان به نیاز های اجتماعی ، دیده شدن ، تعلق خاطر داشتن و تشکیل خانواده اشاره کرد . در نهایت شما باید نیاز های خود را شناخته ، آن ها را بررسی کنید و در نهایت که آن ها را اولویت بندی کرده اید برای ازدواج کردن تصمیم بگیرید .
در ادامه بخوانید : از مهارت زندگی چه می دانید
هر چند با بررسی و تفسیر نقاشی کودکان می توان به اطلاعات مهمی دست پیدا کرد اما طبق تحقیقات روانشناسان رنگ های موجود در نقاشی های کودکان دارای مفهوم و معانی مختلفی هستند که نشان دهنده شخصیت کودک می باشد . طبق این تحقیقات می توان گفت رنگ های گرم نشانه برون گرایی و رنگ های سرد نشانه درون گرایی در کودکان است .
با توجه به فرهنگ و سن کودک و همچنین نحوه ترسیم اشکال در نقاشی ، می توان به مفاهیم مختلف رنگ ها در نقاشی کودگان پی برد و هر کدام از رنگ ها را تفسیر کرد .
فراوانی وجود یک رنگ مشخص در نقاشی کودکان نگران کننده نیست اما اگر کودک در تمامی نقاشی هایش از رنگ مورد نظر بیشترین استفاده را می کند ، مشکلی وجود دارد و باید آن را برطرف کرد .
به عقیده روانشناسان وجود رنگ های سرد مانند آبی ، سبز ، خاکستری ، سیاه در نقاشی کودکان نشانه گرایش درونگری ، فاصله جوئی یا کمروئی است . در حالی که وجود رنگ های گرم مانند قرمز ، پرتغالی ، صورتی و زرد نشانه گرایش به برونگری ، جستجوی تماس و ارتباط است .
همچنین سطح سفید و سطح رنگ آمیزی شده در نقاشی کودکان نیز مفهمومی دارد که باید به آن توجه کرد .
نبودن رنگ در نقاشی ، نشانه کمبود احساسات یا ناتوانی در ابراز احساسات است البته بخشی از کاغذ که سفید گذاشته می شود به منزله فضایی ناکارآمد ، خالی گذاشته می شود .
فراوانی رنگ سفید در نقاشی نشان دهنده اهمیت زندگی درونی ، مشکلات شخصی و گرایش به رویا پردازی هستند اما در نهایت تفسیر آن باید با دقت انجام شود .
برخی از نقاشی ها سطح خالی ندارند و تمامی سطوح از رنگ پوشیده شده است ؛ در تفسیر این نقاشی می توان فرض کرد نقاش دارای واکنش و احساسات لحظه ای است و همچنین تمامی عوامل محیطی می تواند در او تاثیر بگذارد .
همچنین پر کردن مرتب صفحه کاغذ برای رسم کردن عناصری مانند برف ، باران یا موارد مختلف می تواند نشان دهنده این باشد که کودک سعی می کند با پر کردن تمام صفحه نقاشی فضا را در اختیار بگیرد و همچنین حس کند جهان را به چنگ آورده است .
زیاده روی در رنگ کردن و پر کردن صفحه خالی نشانه اضطراب یا تنش در کودک است که در صورت تکرار این موضوع باید بررسی بیشتری روی آن انجام شود . همچنین کنار هم قرار گرفتن برخی از رنگ ها در کنار هم معانی جدیدی پیدا می کنند که در ادامه آن ها را بیان می کنیم .
به طور مثال زمانی که در نقاشی فرزند خود رنگ قرمز ( یا نارنجی ) و سیاه را در کنار هم مشاهده شود به این نشانه است که او دچار خشم و عصبانیت است ؛ همچنین اگر رنگ های زرد و قرمز در کنار هم بودند یعنی فرزند شما به دنبال اجتماعی خواهی است . رنگ قرمز و سبز نیز در کنار یکدیگر مفهوم دو سوگرایی و عصبانیت دارند .
رنگ ها معانی مختلفی دارند و زمانی که یک کودک به رنگ خاصی علاقه نشان می دهد یا فقط با یک رنگ نقاشی می کشد می تواند اطلاعاتی را به ما بدهد ، هنگامی که به رنگ های یک نقاشی نگاه می کنیم باید از تفسیر رنگ ها و اینکه چه چیزی و چه کسی با آن رنگ نقاشی شده است دقت کنیم .
اگر کودکان از رنگ قرمز استفاده کنند ، نشانه گرمی ، سرزندگی و اشتیاق است اما همچنان می تواند نشانه خطر ، سرکشی یافریادی برای کمک باشد .
در نقاشی کودکان از رنگ آبی معمولا برای رنگ کردن ابرها استفاده می شود ، یک ابر تیره معمولا یک ابر بارانی است ، آب معمولا آبی روشن است . کودکان کوچک اغلب با آبرنگ نقاشی می کنند ، گویی در احساساتشان هنوز شناور هستند .
کودکی که از رنگ زرد در نقاشی هایش استفاده می کند سرزندگی و گرمی را نشان می دهد . کودکان همیشه خورشید را زرد می کشند . استفاده بیش از حد از رنگ زرد در نقاشی ها ممکن است نشانگر پر انرژی بودن یا بیش فعالی باشد و البته برخی از زردهای روشن نشانگر عصبانیت یا حسادت است .
کودک ممکن است افسرده یا ناراحت باشد که احساساتش را در رنگ سیاه پنهان می کند . به هر حال رنگ سیاه اغلب توسط کودکان نووپا و پیش دبستانی که در مرحله طغیان رفتارهای خشن و تلاش برای قدرت هستند استفاده می شود .
اگر کودکی با رنگ سفید نقاشی کند ممکن است در حال ابراز احساس پوچی باشد . یک برگه سفید خالی یا تقریبا خالی نشان دهنده احساس یا جنبه ای است که هنوز ناشناخته ، ناهشیار یا ناپخته است .
این رنگ ترکیب قرمز و آبی است و گرما و سرما را با خود به همراه دارد که منجر به نوعی تنش می شود . تفسیر رنگ قرمز و آبی به وسیله بنفش سرکوب می شود و اغلب به معنای نوعی سرکوب احساسی است .
عزاداری و غم اغلب با رنگ بنفش نشان داده می شوند و افرادی که احساس تنش یا دوسوگرایی دارند مانند جادوگران ، تردستان اغلب رنگ بنفش می پوشند .
رنگ قهوه ای ترکیب تفسیر قرمز ( خون و خطر ) ، زرد ( نور و گرما ) و آبی ( دوری و سردی ) ، مجموعه ای از احساسات را ارایه می دهد که با یکدیگر در تناقض اند .
کودکانی که از رنگ قهوه ای در نقاشی های خود بسیار استفاده می کنند اغلب دارای احساسات پنهان و متناقض اند .
همانطور که می دانید بلوغ مرحله ای از کودکی به بزرگسالی است که نوجوانی نام دارد که یکی از مهم ترین و حساس ترین دوره های زندگی هر فرد است و بلوغ آشکار ترین تغییر و تحول این مرحله محسوب می شود که با پیدایش صفات ثانویه جنسی آغاز شده و تا تکامل کامل جنسی و قدرت بارور شدن ادامه دارد .
سن بلوغ در تمامی نوجوانان و در تمامی مناطق یکسان نیست و این موضوع به دلایلی همچون ژنتیک ، نژاد ، منطقه جغرافیایی ، تغذیه ، سطح اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد .
سن نوعی بلوغ است که با افزایش آن دختران و پسران از لحاظ جسمانی ، فکری و اجتماعی دچار تغییرات می شوند و به بلوغ می رسند . این سن بنا بر اینکه بلوغ زودرس یا دیررس مد نظر است می تواند متفاوت باشد .
در زمان بلوغ جنسی دختران و پسران دچار تغییرات می شود و همچنین از لحاظ جنسی تکامل می یابند و این سن در اکثر پسرها 12 تا 16 می باشد و در دختران حدود 13 سالگی می باشد .
زمانی که ارگان های جنسی کامل شوند بلوغ دختران اتفاق می افتد و دخترتان توانایی تولید مثل پیدا می کند به طوری که به تدریج پستان ها شروع به بزرگ شدن می کنند که معمولا در سن 8 تا 13 سالگی در دختران بلوغ رخ می دهد . در نتیجه می توان گفت زمان بلوغ در دختران در سن 10 سالگی است که بالغ شدن زودتر از این سن یعنی فرزندتان دچار بلوغ زودرس شده است .
بلوغ و رسیدن سن بلوغ یکی از حساس ترین و پر تنش ترین دوران های زندگی هر فرد است ، والدین در زمان بلوغ باید کمک به آرامش روحی و روانی فرزندشان کنند و آن ها را در این مسیر حساس همراهی کنند . در ادامه برخی نشانه های بلوغ دختران را بیان خواهیم کرد .
یکی از نشانه های بلوغ در دختران نمایان شدن و افزایش سایز پستان ها است . گاهی یکی از سینه ها بیشتر از دیگری رشد می کند که در صورت بروز این اتفاق نگران نباشید ؛ چون در گذر زمان این مشکل حل می شود .
در زمان بلوغ موهای زائد در نواحی از بدن که هیچ وقت مویی نداشته رشد می کنند مثل صورت ، زیر بغل و ناحیه تناسلی می تواند از علائم بلوغ باشد .
قد دختران در زمان بلوغ به طور چشمگیری رشد خواهد داشت ، افزایش رشد قد ، معمولا در دختران حداقل دو سال زودتر از پسران اتفاق می افتد .
عرق کردن زیاد یکی دیگر از نشانه های بلوغ دختران است زیرا همانطور که گفتیم در دوران بلوغ هورمون ها نیز دچار تغییرات می شوند به طوریکه حدود 2 تا 4 میلیون هورمون عرق در بدن ترشح می شود .
یکی از نشانه هایی که در سن بلوغ برای دختران به وجود می آید ، عادت ماهیانه یا دوران پریودی است . دختران در سنین 9 تا 16 سالگی پریود می شوند .
جوش زدن پوست یکی از اولین و بارز ترین نشانه های سن بلوغ در دختر ها است . این جوش ها ممکن است روی صورت ، بالای سینه و یا پشت دیده شوند .
حتما بخوانید: بلوغ زودرس چه عوامل و علائمی دارد
همه پسران به مرحله ای از زندگی می رسند که کم کم آن ها را به مرد تبدیل می کند و افزایش سایز بیضه ها از اولین نشانه بلوغ است که معمولا در سن 9.5 سالگی تا سن 13.5 سالگی در پسران دیده می شود اما افزایش سایز بیضه ها در 11.5 سالگی بیشتر اتفاق می افتد .
بیضه های پسر ها در زمان بلوغ شروع به ترشح هورمون تستوسترون می کند ، این هورمون بیشتر از هورمون های دیگر باعث می شود کودکان در این دوره دچار تغییرات شوند . در این جا به برخی از معمول ترین نشانه های بلوغ در پسران می پردازیم .
در این دوران شانه های پسران عریض تر و پهن تر شده و عضلات آن ها شروع به بزرگ شدن می کنند و بیشتر نشان داده می شوند .
در این دوران تارهای صوتی قطور شده و سیب گلو در پسران ظاهر می شود و گلو آن ها متورم می شود ، همین پدیده باعث می شود صدای پسران تغییر کند و کلفت تر به نظر برسد .
فعالیت غدد فوق کلیه می تواند منجر به تعرق بیشتر افراد شود به همین خاطر پسران در این دوره بوی ناخوشایند تری دارند .این تعرق در نواحی زیر بغل و کشاله های ران بیشتر دیده می شود .
جوش های ظاهر شده در پوست اغلب نوجوانان به دلیل فعالیت غدد کلیوی است که باعث ترشح مواد روغنی و ظاهر شدن جوش می شوند ، که این جوش ها ممکن است در سطح های مختلفی از پوست ظاهر شود .
به دلیل رویش مو در صورت پسر ها ، آن ها بیشتر شبیه به مردان می شوند . رشد مو زائد در نواحی همچون صورت ، زیربغل و ناحیه تناسلی اتفاق می افتد .
در این دوره نوجوانان نه تنها از لحاظ جسمانی و جنسی تغییر می کنند بلکه خلق و خوی آن ها نیز تغییر می کند . در زمان بلوغ تغییرات جسمانی می تواند برای برخی ناخوشایند یا ترسناک باشد ، در نتیجه این تغییرات می تواند بر اخلاق نوجوانان تاثیر بگذارد .
در ادامه بخوانید: اطلاعاتی در مورد جابه جایی سن بلوغ
دوران نوجوانی که بلوغ در آن اتفاق می افتد دوران حساسی است که پلی از کودکی به بزرگسالی است که کودک خود را برای ورود به بزرگسالی آماده می کند . بلوغ بیشتر اشاره به تغییرات جسمانی در بدن مرد و زن دارد که کنار آمدن با تغییرات دوره نوجوانی و گذر از این دوران سخت برای نوجوانان نیز مشکل است .
همچنین نوجوان در این دوره حساس تغییرات چشمگیر روانی نیز دارند که از این تغییرات به عنوان بلوغ روانی یاد می شود که می توان گفت تغییرات روانی دیرتر از بلوغ جسمانی رخ می دهد . دوران بلوغ باعث می شود رفتار نوجوانان عوض شود و آن ها دچار تغییراتی گوناگونی شوند به همین دلیل این دوران برای نوجوان و خانواده او دوران سختی است .
از تغییرات این مرحله می توان به تغییرات وسیع فیزیولوژیک ، ظاهری اشاره کرد که در اثر فعال شدن هورمون ها اتفاق می افتد و به دلیل همین اتفاقات فرد بداخلاق ، تند خو و سرکش می شود .
پژوهش های جدید نشان می دهند به دلیل تغییرات رفتاری نوجوانان در سن بلوغ ، آن ها دست به کارهای خطرناک می زنند که البته می توان گفت در تعداد کمی از آن ها رفتارشان تا بزرگسالی باقی می ماند . اما عده ای دیگر هستند که در بزرگسالی افسردگی می گیرند که اغلب آن ها در کودکی یا بلوغ اضطراب و ترس داشتند .
نوجوانی یکی از مهم ترین ، حساس ترین و پر ارزش ترین دوران زندگی نوجوانان است و تغییرات و بلوغ جنسی آشکار ترین تغییرات این دوره است . در ادامه مقاله به تغییرات و رشد بلوغ جنسی دختران و پسران می پردازیم .
هورمون های جنسی هستند که مسئول تغییرات و رشد جنسی هستند ، استروژن ها ( oestrogen ) را هورمون های زنانه می گویند . تخمدان های دختر وظیفه ترشح استروژن را دارند و باعث می شوند که پستان ها ، رحم و واژن تغییر و رشد کنند ، بدن شکل زنانه به خود بگیرد و چربی متراکم شود همچنین استروژن در عادت ماهانه دختران نیز تاثیر می گذارند .
از نشانه های رشد جنسی هنگام بلوغ جنسی می توان به افزایش سایز پستان ها ، رشد قد ، پیدایش موهای زائد ، اوج جهش نیرو و قدرت بدنی ، عادت ماهانه ، و ... اشاره کرد .
هورمون های جنسی بدن تغییرات و رشد جنسی را کنترل می کنند اگرچه استروژن ها را هورمون های زنانه و تستروژن ها را هورمون های مردانه می گویند اما هر دو هورمون هم در بدن زن وجود دارد هم در بدن مرد اما مقدار آن ها متفاوت است .
غده هیپوفیز ( hypophysis ) واقع در مغز شروع به ترشح هورمون هایی می کند که بیضه را برای تولید هورمون جنسی مردانه یعنی تستوسترون ( testosterone ) تحریک می کند .
از نشانه رشد جنسی هنگام بلوغ جنسی در هنگام بلوغ پسران می توان به افزایش سایز بیضه ، پیدایش موهای زائد ، رشد سایز آلت تناسلی ، اوج جهش قد و وزن ، افزایش موی صورت ، بم شدن صدا و ... اشاره کرد .
نوجوانان از زمانی که در رحم مادر خود هستند ، رشد جسمانی پیشرفته ای دارند . حساس بودن این دوره زندگی در نوجوانان به دلیل افزایش تغییرات جسمی منجر به استرس ، بدخلقی و آسیب پذیر شدن برخی از نوجوانان می شود .
اولین نشانه بیرونی بلوغ ، افزایش سریع قد و وزن است که جهش رشد نامیده می شود . در حدود 8 سالگی به دست ها ، پا ها و تنه دخترها چربی اضافه می شود و این روند بین 11 تا 16 سالگی شتاب می گیرد .
دختر در 14 سالگی از پسر که جهش رشد نوجوانی او شروع شده است جلو می افتد و می توان گفت رشد اندازه بدن در اغلب دخترها در 16 سالگی کامل می شود .
در طول نوجوانی در ابتدا رشد دست ها و پاها و بعد رشد تنه بدن شتاب می گیرد به همین دلیل نوجوانان در ابتدا به صورت بدقواره و بی تناسب به نظر می رسند و قد بلند با دست و پای خیلی بزرگ هستند .
تفاوت های زیادی در تناسب بدن پسران نوجوان مشخص می شود که علت آن تاثیر هورمون های جنسی بر استخوان بندی پسرها است .
حتما بخوانید: دختران و پسران در چه سنی به بلوغ می رسند
در زمان بلوغ والدین با فرزندشان مشکل پیدا می کنند به همین دلیل مشکلات والدین با فرزندشان بیشتر می شود مانند یکی به دو کردن که باعث کمرنگ تر شدن صمیمت آن ها می شود . در این دوره رابطه فرزندان با والدینشان کم می شود که شروعی است برای شکل گیری هویت فردی نوجوان اما پس از گذراندن این دوره رابطه ای بهتر و عادلانه تر بین والدین و نوجوانان شکل می گیرد .
در برخورد با بلوغ نوجوانان هر کدام از والدین رفتارها و واکنش های مختلفی نشان می دهند که در ادامه به معرفی رفتار های انواع والدین می پردازیم .
والدین مستبد
هیچ گونه محبتی به فرزندشان ندارند و همچنین در زندگی قانون های سختی دارند اغلب در ارتباط با فرزندشان دچار مشکل می شوند .
والدین مقتدر
در رفتار با فرزندشان قانون هایی دارند و قاطع رفتار می کنند و البته در کنار این رفتار با فرزندشان گرم و صمیمی هستند که اغلب دوران بلوغ فرزندشان را موفق تر پشت سر می گذارند .
والدین سهل انگار
اغلب نمی توانند با فرزند خود ارتباط خوبی داشته باشند زیرا دچار مشکلات هیجانی و رفتاری بیشتری هستند .
در ادامه بخوانید : از عوامل و علائم بلوغ زودرس چه می دانید
منبع : صفر تا صد بلوغ جنسی و جسمی
بلوغ مرحله ای از رشد انسان می باشد زیرا باعث گذر از کودکی و رسیدن به بزرگسالی می شود ، این مرحله حساس بیشتر اشاره به تغییرات جسمانی در بدن کودکان دارد . گاهی این تغییرات زودتر از سن معمول که برای بلوغ تعیین شده است اتفاق می افتد که به آن بلوغ زودرس می گویند .
بلوغ زودرس معمولا در دختران بین سنین 8 تا 13 سال و در پسرها بین سنین 9 تا 14 سال آغاز می شود که اگر بلوغ زودرس اتفاق بیفتد مشکلات جسمانی ، روانی و اجتماعی زیادی را برای کودکان به وجود می آورد زیرا کودک در آن سن آماده پذیرای این تغییرات نیست .
تغذیه ، عوامل ژنتیکی ، محیطی و شرایط جسمی از عواملی هستند که در بروز بلوغ زودرس تاثیر می گذارند ، در این مقاله قصد داریم در مورد علائم و عوامل بلوغ زودرس توضیح دهیم .
همانطور که گفتیم یکی از عواملی که می تواند منجر به بلوغ زودرس شود تغذیه است . در ادامه به معرفی برخی از این عادات غذایی که منجر به بلوغ زودرس در کودکان می شوند می پردازیم .
والدین باید مراقب تغذیه فرزند خود باشند و از 6 ماهگی کودکان را به خوردن خوراکی های چرب ، شور و شیرین عادت ندهند زیرا در آینده تغذیه نقشه مهمی در بلوغ دارد و اضافه وزن و چاقی از عوامل بروز بلوغ زودرس در کودکان است .
الگوهای غذایی نامناسب و نادرست مانند دسر های شیرین ، لبنیات پر چرب و غذاهای سرخ کرده که باعث چاقی می شوند از عامل افزایش وزن و ابتلا به بلوغ زودرس است .
به کودکان جگر مرغ نباید داد زیرا به مرغ انواع هورمون ها را تزریق می کنند و در جگر مرغ هم انواع هورمون ها وجود دارد و باعث بلوغ زودرس می شود .
استفاده از مواد غذایی مانند سبزیجات و میوه ها که در تهیه آن ها از آفت کش ها استفاده می کنند به دلیل وجود هورمون رشد و استروئید ها ( steroid ) باعث بلوغ زودرس می شود . در نتیجه سبزیجات و میوه هایی که آفت کش ها در تهیه آن ها دخالت دارند را به فرزندان خود که معرض سن بلوغ هستند ، ندهید .
مادران از همان ابتدا باید نسبت به تغذیه فرزندان خود حساس باشند زیرا مادرانی که در دوران بارداری غذای پر چرب مصرف کرده اند و در دوران نوزادی کودک رژیم پر چرب داشتند به احتمال زیاد فرزندانشان به بلوغ زودرس دچار می شوند .
مواد غذایی که دارای حجم بالای هورمون فیتواستروژن ( phytoestrogens ) هستند مانند سویا باعث تغییرات هورمونی در کودکان و بلوغ زودرس می شوند . همچنین شیر خشک هایی که در تهیه آن ها از سویا استفاده شده است می تواند کودک را تهدید به بلوغ زودرس کند .
دخترانی که به میزان زیاد یعنی بیشتر از 12 بار در هفته از گوشت قرمز استفاده می کنند ممکن است بیشتر از دختران دیگر دچار بلوغ زودرس شوند . این به معنای حذف گوشت قرمز نیست ولی در مصرف آن تعادل را رعایت کنید .
طبق تحقیقات انجام شده پیاز و کاکائو می تواند روی بلوغ زودرس تاثیر بگذارند اما این ادعا هنوز اثبات نشده است .
حتما بخوانید: در مورد جا به جایی سن بلوغ چه می دانید
در به وجود آمدن بلوغ زودرس عوامل زیادی دخالت دارند که مهم ترین آن ها عوامل ژنتیکی است و به عبارتی ساختار ژنتیکی فرد است که نشان می دهد فرد در چه سنی وارد دوره بلوغ می شود . که در ادامه به برخی دیگر از عوامل بلوغ زودرس می پردازیم .
طبق تحقیقات انجام شده شیوع بلوغ زودرس در دختران بیشتر از پسران دیده می شود . در نتیجه دختران بیشتر در معرض مبتلا به بلوغ زودرس هستند .
متخصصان عقیده دارند که چاقی می تواند روی بلوغ زودرس تاثیر بگذارد و ادعا دارند کودکان چاق بیشتر در معرض بلوغ زودرس هستند .
شاید تا به حال در نزدیکان و بستگان خود دیده باشید که اغلب کودکانی که به بلوغ زودرس دچار می شوند در گذشته نیز مادر آن ها بلوغ زودرس داشته است در نتیجه می توان گفت مشکلات ژنتیکی و ژن والدین خود می تواند یکی از عوامل بلوغ زودرس باشد .
هورمون ها می تواند تاثیر زیادی در صفات جنسی کودک بگذارند و حتی می توانند باعث بلوغ زودرس شوند که البته برای شناسایی این موضوع بهتر است ، پزشک تشخیص دهد .
همانطور که گفتیم سن شروغ بلوغ طبیعی در دخترها از 9 تا 13 سالگی و در پسرها از 9 تا 14 سالگی است و اگر دختری قبل از 8 و پسری قبل از 9 عواملی را که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم را نشان دهند دچار بلوغ زودرس شده اند .
1 - بزرگ شدن سینه ها
2 - رشد اندام های تناسلی
3 - پریود
4 - رشد موهای زائد در اندام تناسلی و زیر بغل
1 - تغییر صدا
2 - افزایش قد
بزرگ شدن بیضه ها
3 - بزرگ شدن اندازه آلت تناسلی
4 - رشد موهای زائد
5 - رویش موهای صورت
نشانه های گفته شده از علائم بلوغ می باشد که برخی نوجوانان در سنی غیر متعارف درگیر آن می شوند ، در نتیجه آن ها به بلوغ زودرس دچار شده اند .
در ادامه بخوانید: از بلوغ جنسی و جسمی چه می دانید
در این مقاله می خواهیم در مورد بلوغ که حساس ترین دوره زندگی هر فرد است که مرحله ای از رشد و تغییرات دختران و پسران هست توضیح دهیم .
بلوغ شامل تغییرات جسمی و روانی است که گاهی این تغییرات در زمان نامعین ، خارج از سنی که سازمان بهداشت جهانی در نظر گرفته است اتفاق می افتد ، برای مثال : فرد در زمان معین به بلوغ نمی رسد و دیرتر از زمان بلوغ ، بالغ می شوند که به آن بلوغ دیررس می گویند یا اگر نوجوانان زودتر از سن بلوغ ، بالغ شوند به آن بلوغ زودرس می گویند .
اگر فرزندان شما دچار بلوغ زودرس ، دیررس و جا به جایی سن بلوغ شوند با همسالان خود متفاوت هستند و در برابر آن ها حس حقارت دارند . از پیچیده ترین بخش های تغییرات سن بلوغ این است که رشد کودک با دیگر همسالانشان متفاوت است اما کودک دوست دارد تغییرات او هماهنگ با دیگر همسالان خود باشند .
اگر تغییرات و رشد جسمی و هورمونی که با افزایش سن رخ می دهند به موقع و در زمان لازم اتفاق نیفتد یعنی فرزند شما دچار بلوغ دیررس شده است . شما باید در این موقع علت جا به جایی سن بلوغ را شناسایی کرده و برای رفع آن به کودک خود کمک کنید .
وقوع بلوغ به عواملی مانند منطقه جغرافیای ، تغذیه ، فرهنگ فرد ، نژاد ، ژنتیک ، وضعیت اقتصادی و اجتماعی و ... بستگی دارد . مثلا : افزایش سایز پستان ها و نخستین عادت ماهانه که اغلب در دخترهای چاق زودتر اتفاق می افتد یا دخترهایی که در سن کم ورزش سنگین می کنند یا خیلی کم غذا می خورند یا از غذاهایی که باعث جا به جا یی سن بلوغ می شوند ، استفاده می کنند ؛دچار بلوغ دیررس می شوند .
نشانه های بلوغ در دختر ها باید تا سن 12 سالگی پدیدار شوند و همچنین در پسرها این تغییرات باید تا سن 14 سالگی اتفاق بیفتند و اگر در زمان های گفته شده ، این نشانه ها ظاهر نشوند ؛ بلوغ دیررس مطرح است . همانطور که می دانید علت بلوغ وجود و تغییرات هورمون ها در بدن است .
غده هیپوفیز هورمون های آزاد کننده بلوغ را می سازد ، هورمون های بلوغ در دختران به تخمدان می رود و تخمدان استروژن می سازد و در پسرها به بیضه می رود و بیضه تستوسترون می سازد . استروژن و تستوسترون باعث تغییرات جنسی در بدن می شوند .
اما اگر این تغییرات اتفاق نیفتد بلوغ دیررس رخ داده است . البته تشخیص بلوغ دیررس باید توسط پزشک متخصص و براساس شرایط نوجوان صورت گیرد . بلوغ دیررس معمولا با یک معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود و در مواردی نیز می توان از آزمایش خون و تست های تشخیصی برای پی بردن آن استفاده کرد .
گاهی تغییرات جسمی و یا روانی که به آن بلوغ گفته می شود زودتر اتفاق می افتند که به آن بلوغ زودرس می گویند و اگر دیرتر از سن متعارف اتفاق بیفتند به آن بلوغ دیررس می گویند .
بلوغ زودرس باعث تسریع در فعالیت های اندام جنسی ، ترشح زود هنگام هورمون های جنسی و پیدایش برخی علائم دیگر می شود که اثرات مختلفی در رفتار اجتماعی فرد می گذارد و همچنین باعث تسریع در رشد روانی فرد نیز می شود .
بلوغ زودرس علاوه بر اینکه پیامدهای زیادی روی کودکان دارد سبب توقف در رشد کامل کودکان نیز می شود و در نتیجه والدین در صورت مشاهده هر کدام از علائم بلوغ زودرس باید به پزشک مراجعه کنند تا از مطمئن شوند فرزندشان دچار بلوغ زودرس شده است یا خیر ؟
به شروع بلوغ قبل از 7 سالگی برای دختران و قبل از 9 سالگی برای پسران ، بلوغ زودهنگام ، گفته می شود . به دلایل مختلفی از جمله تغییر در زندگی اجتماعی ، بلوغ زودرس در دختران سفید پوست زیر 7 سال و در دختران سیاه پوست زیر 6 سال اتفاق می افتد .
بیشتر بخوانید:از عوامل و علائم بلوغ زودرس چه می دانید
همانطورکه در بالا اشاره کردیم اگر دختران قبل از 7 سالگی به بلوغ برسند یعنی درگیر بلوغ زودرس شده اند که علائم زیر را دارد .
1 - عادت ماهانه
2 - افزایش سایز پستان ها
3 - رشد مو در صورت ، زیربغل و اندام های تناسلی
4 - زنانه شدن صدا
5 - تسریع در رشد قد
اگر پسران قبل از 9 سالگی به بلوغ برسند نیز دچار بلوغ زودرس شده اند که نشانه های زیر را دارد .
1 - بزرگ شدن بیضه
2 - تولید اسپرم
3 - رشد موی صورت
4 - افزایش سایز تناسلی
5 - ترشح همورمون های جنسی
6 - رشد مو در صورت ، بدن و اندام تناسلی
7 - بم شدن یا مردانه شدن صدا
در نتیجه در صورت مشاهده علائم گفته شده ممکن است فرزند شما دچار بلوغ زودرس شده باشد .
در ادامه بخوانید : دختران و پسران در چه سنی به بلوغ می رسند
منبع : جا به جایی سن بلوغ
